Σε πολλούς δήμους της Ελλάδας, η έννοια του «ενιαίου δήμου» δεν σημαίνει απαραίτητα «ενιαία» χρέωση δημοτικών τελών για όλους τους δημότες — και αυτό μπορεί να λειτουργεί προς όφελος των πολιτών.
Ορισμένες δημοτικές αρχές διατηρούν — ή επαναφέρουν — διαφοροποιημένες κλίμακες τελών ανά δημοτική ενότητα, προσαρμόζοντας τις χρεώσεις στις ανάγκες κάθε περιοχής και στο κόστος των υπηρεσιών που παρέχονται.
Το θέμα ήρθε στο προσκήνιο και στον Δήμο Σαρωνικού όπου η δημοτική αρχή διατήρησε για ακόμη μια χρονιά διαφορετικά δημοτικά τέλη ανά δημοτική κοινότητα
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο Δήμος Μαραθώνος. Στον πίνακα δημοτικών τελών για το 2025, οι συντελεστές για καθαριότητα και φωτισμό διαφέρουν ανά δημοτική ενότητα: στην «Δημοτική Ενότητα Μαραθώνα» η τιμή για κατοικίες είναι 1,67 €/τ.μ., ενώ οι επαγγελματικοί χώροι έχουν διαφορετικούς συντελεστές.
Παρόμοια, στην «Δημοτική Ενότητα Νέας Μάκρης», που επίσης ανήκει στον ίδιο δήμο, η κλίμακα τελών προσαρμόζεται ανά χρήση ακινήτου, με στόχο οι δημότες να πληρώνουν αναλόγως της πραγματικής χρήσης των υπηρεσιών.
Το φαινόμενο δεν είναι μεμονωμένο. Στον Δήμο Ιωαννιτών, οι δημοτικοί συντελεστές διαφέρουν σημαντικά ανά περιοχή: στην κεντρική ζώνη («Ιωάννινα») το τέλος για κατοικίες διαμορφώνεται σε 1,95 €/τ.μ., ενώ σε πιο απομακρυσμένες ή αραιοκατοικημένες κοινότητες, όπως «Μάρμαρα – Εξοχή», «Σταυράκι» ή «Νεοχωρόπουλο», οι συντελεστές είναι χαμηλότεροι — από 0,42 έως 1,17 €/τ.μ., ανάλογα με τη ζώνη. Η ίδια διαφοροποίηση εφαρμόζεται και στους επαγγελματικούς χώρους.
Η πρακτική αυτή έχει άμεσο όφελος για τους δημότες: κατοικίες και επιχειρήσεις σε περιοχές με χαμηλότερο κόστος υπηρεσιών καταβάλλουν μικρότερα τέλη, ενώ οι περιοχές με μεγαλύτερη ζήτηση για υπηρεσίες υποστηρίζονται επαρκώς, εξασφαλίζοντας υψηλή ποιότητα καθαριότητας, φωτισμού και συντήρησης κοινόχρηστων χώρων.
Η λογική της διαφοροποίησης είναι απόλυτα ανταποδοτική: τα τέλη αντικατοπτρίζουν το πραγματικό κόστος των υπηρεσιών ανά περιοχή, λαμβάνοντας υπόψη πυκνότητα πληθυσμού, γεωγραφική κατανομή, υποδομές και χρήση γης.
Με αυτόν τον τρόπο, η διοίκηση προσαρμόζει τα οικονομικά μέσα στα δεδομένα κάθε δημοτικής ενότητας, εξασφαλίζοντας ότι οι δημότες πληρώνουν δίκαια και αναλογικά με το όφελος που λαμβάνουν.
Η παρουσίαση των τελών ανά δημοτική ενότητα είναι ουσιαστική, καθώς αναδεικνύει τη διαφάνεια και την ισορροπία στη διαχείριση των οικονομικών του δήμου.
Η «ενιαία διοίκηση» δεν χρειάζεται να συνεπάγεται «ενιαία χρέωση». Αντίθετα, η διαφοροποίηση των τελών μπορεί να αποτελέσει εργαλείο δικαιοσύνης, ορθολογικής κατανομής και οικονομικής ανακούφισης για τους δημότες.
