Σε ένα σκηνικό θεσμικής έντασης, σκόπιμης ασάφειας και πρωτοφανούς κοινοβουλευτικού αιφνιδιασμού, η Βουλή απέρριψε τις προτάσεις για τη σύσταση Προανακριτικής Επιτροπής για τους πρώην υπουργούς της Νέας Δημοκρατίας, Μάκη Βορίδη και Λευτέρη Αυγενάκη, αναφορικά με το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ.

Η μυστική ψηφοφορία που πραγματοποιήθηκε μετά τη μία τα ξημερώματα, σε μια σχεδόν άδεια αίθουσα Ολομέλειας και με τη μαζική αποχώρηση της αντιπολίτευσης, απέκτησε χαρακτήρα παρωδίας: 83 βουλευτές της ΝΔ και ορισμένοι ανεξάρτητοι βρέθηκαν να αποφασίζουν μόνοι τους για την τύχη μιας σοβαρής δικογραφίας της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, την ώρα που ακόμη και οι ίδιοι αγνοούσαν μέχρι αργά το βράδυ τη γραμμή του κόμματός τους.

Η κυβερνητική πλειοψηφία, επικαλούμενη διαδικαστικούς τύπους και επιστολικές ψήφους, επικράτησε σε μια ψηφοφορία χωρίς πολιτική νομιμοποίηση.

Καμία από τις προτάσεις για τους δύο υπουργούς δεν έφτασε τις 151 ψήφους που απαιτούνται από το Σύνταγμα.

Η έκβαση αυτή, όμως, δεν ήταν απλώς μια αριθμητική απόρριψη. Ήταν το αποκορύφωμα μιας μεθόδευσης, η οποία —όπως καταγγέλλει η αντιπολίτευση— στόχο είχε όχι την αναζήτηση της αλήθειας αλλά την αποφυγή της.

Απουσίες, ένσταση και το «όχι» της πλειοψηφίας

Η συνεδρίαση εξελίχθηκε σε μαραθώνιο έντασης και θεσμικής εκτροπής. Λίγο πριν από την ψηφοφορία, στην αίθουσα βρίσκονταν λιγότεροι από δέκα βουλευτές της ΝΔ.

Το ΠΑΣΟΚ κατέθεσε ένσταση ακυρότητας της διαδικασίας, επικαλούμενο έλλειψη απαρτίας.

Ο προεδρεύων από το κυβερνών κόμμα, Γιώργος Γεωργαντάς, απέρριψε την ένσταση προκαλώντας την οργισμένη αποχώρηση σύσσωμης της αντιπολίτευσης.

Ακολούθησε μια αμφιλεγόμενη μυστική ψηφοφορία, όπου η Νέα Δημοκρατία επιχείρησε να καλύψει τις απουσίες με επιστολικές ψήφους βουλευτών που, σύμφωνα με πληροφορίες, είτε βρίσκονταν εκτός Αθηνών είτε είχαν αποχωρήσει για... φαγητό, πιστεύοντας ότι η συμμετοχή τους δεν θα χρειαστεί.

Η Βουλή ως μηχανισμός αποτροπής ελέγχου

Αντί η Βουλή να αναλάβει τον ρόλο θεσμικού ελεγκτή της εκτελεστικής εξουσίας, κατέληξε να λειτουργεί ως γρανάζι αποτροπής κάθε ουσιαστικής διερεύνησης.

Οι ισχυρισμοί του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ περί «κοινοβουλευτικού πραξικοπήματος» και «προσβολής της Δημοκρατίας» μπορεί να διατυπώθηκαν με πολιτική ένταση, ωστόσο αντανακλούν μια βαθύτερη θεσμική παθογένεια: τη διαρκή εργαλειοποίηση του Κανονισμού της Βουλής για την προστασία του πολιτικού συστήματος από τον ίδιο του τον έλεγχο.

Οι δικογραφίες της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας για το σκάνδαλο με τα αγροτικά κονδύλια του ΟΠΕΚΕΠΕ μπήκαν τελικά στο αρχείο της ελληνικής πολιτικής σκηνής —όχι γιατί ερευνήθηκαν και κρίθηκαν αβάσιμες, αλλά γιατί η πλειοψηφία αρνήθηκε ακόμα και τη συγκρότηση Προανακριτικής.

Η επόμενη μέρα: Σκιά πάνω από τη Δημοκρατία

Το αποτέλεσμα της διαδικασίας δεν φαίνεται να κλείνει την υπόθεση. Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Νίκος Ανδρουλάκης, δήλωσε ότι το κόμμα του θα επανέλθει, ενώ ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ, Σωκράτης Φάμελλος, μίλησε για «στημένη διαδικασία» και για «φόβο αποκαλύψεων».

Η χθεσινή νύχτα δεν ανέδειξε απλώς την πολιτική βούληση να μην παραπεμφθούν δύο πρώην υπουργοί.

Ανέδειξε κάτι βαθύτερο: μια απονομιμοποιημένη κοινοβουλευτική διαδικασία, μια πολιτική εξουσία που αμύνεται απέναντι στον έλεγχο και μια Δημοκρατία που, υπό το βάρος της σκοπιμότητας, ακροβατεί στα όρια της γελοιοποίησης.

Τι σημαίνουν όλα αυτά για Βορίδη και Αυγενάκη

Για τους Μάκη Βορίδη και Λευτέρη Αυγενάκη, η χθεσινή ψηφοφορία λειτουργεί ως θεσμική ασπίδα.

Η απόρριψη των προτάσεων για Προανακριτική σημαίνει ότι, σε αυτή τη φάση, δεν θα εξεταστούν από τη Βουλή οι ευθύνες τους, όπως περιγράφονται στη δικογραφία της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας.

Πολιτικά, προστατεύονται — προσωρινά — από τη δημόσια λογοδοσία και την εσωτερική πίεση που συνεπάγεται μια επίσημη κοινοβουλευτική έρευνα.

Ωστόσο, η εικόνα της μεθόδευσης αφήνει σοβαρή σκιά πάνω από τα πρόσωπά τους, καθώς η αποφυγή διερεύνησης, και μάλιστα με αυτόν τον τρόπο, εντείνει τα ερωτήματα αντί να τα κλείνει.

Κερδίζουν χρόνο, αλλά όχι απαραίτητα καθαρότητα. Και όσο το ζήτημα μένει πολιτικά ανοιχτό —όπως έχουν ήδη προαναγγείλει τα κόμματα της αντιπολίτευσης— η «νομιμοποίηση» που τους προσφέρει η διαδικασία παραμένει εύθραυστη και διάτρητη.

      Ακολουθήστε μας και στο twitter!     

• Facebook