Αντίστροφη μέτρηση για την τακτοποίηση αυθαιρέτων αφού απομένουν λιγότερες από 30 ημέρες για να δηλώσουν οι ιδιοκτήτες τα αυθαίρετά τους, καθώς στις 31 Ιανουαρίου λήγει η προθεσμία για την ένταξη στον νόμο (Ν.4014/2011) που αφορά στην τακτοποίηση τους.

Συγκεκριμένα μετά την ολοσχερή εξόφληση του ενιαίου ειδικού προστίμου ή την εξόφληση ποσοστού 30% του συνολικού ποσού προστίμου έως 31/01/2013, επιτρέπεται για το ίδιο χρονικό διάστημα, κατ' εξαίρεση, η μεταβίβαση ή η σύσταση εμπράγματου δικαιώματος συμπεριλαμβανομένης της αρχικής ή της τροποποιητικής σύστασης οριζοντίων ή καθέτων ιδιοκτησιών στο ακίνητο στο οποίο έχει εκτελεστεί η αυθαίρετη κατασκευή ή έχει εγκατασταθεί αυθαίρετη χρήση, σύμφωνα και με την παράγραφο 2 περίπτωση στ' του άρθρου 23.
Επίσης αυτό που θα πρέπει να προσέξετε είναι ότι δεν μπορείτε να μεταβιβάσετε ακίνητο χωρίς την υπεύθυνη δήλωση ιδιοκτήτη και διπλωματούχου μηχανικού ότι το κτίσμα δεν εμπίπτει στην κατηγορία αυθαίρετα, δηλαδή δεν υπάρχει αυθαίρετη κατασκευή στο ακίνητο που δεν έχει ρυθμιστεί με το νέο Νόμο, με αυστηρές ποινές σε περίπτωση ψευδούς δήλωσης.
Σε αντίθετη περίπτωση θα σας επιβληθούν πρόστιμα (ακίνητα μετά το 2004: 100% της αντικειμενικής αξίας του χώρου εφάπαξ συν 50% ετησίως για τη συνέχιση διατήρησης του χώρου! Ακίνητα προ του 2004: 30% της αντικειμενικής αξίας του χώρου εφάπαξ συν 5% ετησίως). Επιπλέον η Ειδική Υπηρεσία Κατεδαφίσεων που θα εντοπίζει αυθαίρετα, θα καταγράφει και θα εκδίδει άμεσα πράξεις αποξήλωσης / κατεδάφισης ακόμα και εάν για αυτό απαιτηθεί επιστράτευση ιδιωτικών επιχειρήσεων με μηχανήματα κατεδαφίσεων.

1. Ποιά η διαδικασία υποβολής για την ένταξη στη ρύθμιση αυθαιρέτων
Το πρώτο που πρέπει να κάνετε είναι να επισκεφθείτε τον μηχανικό της επιλογής σας που έχει πρόσβαση στο ηλεκτρονικό σύστημα του ΤΕΕ. Ο μηχανικός ενημερώνεται για το αυθαίρετο, κάνει αυτοψία και αναλαμβάνει τη συλλογή των στοιχείων που απαιτούνται για την συμπλήρωση της αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση. Επίσης υπολογίζει το προσωρινό πρόστιμο. Ο μηχανικός συμπληρώνει το τυποποιημένο ηλεκτρονικό έντυπο της αίτησης και το καταχωρεί στο ηλεκτρονικό σύστημα. Το σύστημα εκδίδει «μοναδικό αριθμό» για το αυθαίρετο και εντολή «τέλους υπαγωγής» στη ρύθμιση (παράβολο). Το τέλος καταβάλλεται από τον πολίτη σε τραπεζικό ίδρυμα (και ηλεκτρονικά – web banking) της επιλογής του και η πληρωμή πιστοποιείται αυτόματα. Με την πιστοποίησή της ενεργοποιείται η διαδικασία ένταξης. Ακολουθούν οι πληρωμές του αριθμού των δόσεων που θα επιλέξει ο πολίτης και εντάσσονται στον προγραμματισμό που συνοδεύει το συγκεκριμένο μοναδικό αριθμό. Για τις πληρωμές πάντα ενημερώνεται αυτόματα το σύστημα.
Ολοκληρώνονται οι απαιτούμενες μελέτες και ακολουθεί ο τελικός υπολογισμός του προστίμου και ο αυτόματος επαναπροσδιορισμός του ποσού των δόσεων από το σύστημα. Εξουσιοδοτημένη αρχή (πολεοδομία) θεωρεί τη βεβαίωση με σφραγίδα με την οποία θα έχει εφοδιαστεί. Η θεωρημένη βεβαίωση είναι απαραίτητη και χρησιμοποιείται για τη μεταβίβαση του αυθαιρέτου.

2. Ποιες οι κινήσεις σας μέχρι τις 31/01/2013
Το πρώτο που πρέπει να κάνετε είναι να υποβάλλετε αίτηση με ηλεκτρονική υποβολή στην πλατφόρμα του ΤΕΕ αλλά και παράβολο με την καταβολή του οφειλόμενου ποσού στην εφορία για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων. Το παράβολο είναι απαραίτητο για την κατάθεση του φακέλου και το ποσό συμψηφίζεται με το ποσό του τελικού προστίμου τακτοποίησης.

3. Τι πρέπει να προσέξετε μέχρι τις 30 Ιουνίου του 2013
Ως τις 30 Ιουνίου ο ιδιοκτήτης πρέπει να προχωρήσει με τη βοήθεια μηχανικού. Ο νέος φάκελος θα πρέπει να περιέχει υπεύθυνη δήλωση Ν.1599/86 (εις διπλούν) επικυρωμένες με το γνήσιο της υπογραφής, στην οποία περιλαμβάνονται τα εξής: ατομικά στοιχεία ιδιοκτήτη, ΑΦΜ-ΔΟΥ, Αριθμό και έτος οικοδομικής άδειας εάν υπάρχει, Εμβαδόν και χρήση της αυθαίρετης κατασκευής, Ημερομηνία ολοκλήρωσης αυθαίρετης κατασκευής, Δήλωση για το ακίνητο εάν πρόκειται για ακίνητο κύριας και μοναδικής κατοικίας ή άλλης χρήσης, Κατόψεις ορόφων, Δήλωση δομικής τρωτότητας του κτιρίου, με ταχύ έλεγχο εάν πρόκειται για κατοικία ή μελέτη στατικής επάρκειας και ηλεκτρομηχανολογικός έλεγχος για ακίνητο άλλης χρήσης.

4. Πότε και τι πρέπει να πληρώσετε
Η πρώτη δόση πρέπει να καταβληθεί μέχρι 31 Ιανουαρίου 2013 και το ποσό εξοφλείται σε 48 μηνιαίες ή 16 τριμηνιαίες δόσεις, και για κατοικία αλλά και άλλες χρήσεις. Αν καταβληθεί εφάπαξ, προβλέπεται έκπτωση 20%. Καθυστέρηση στην καταβολή των δόσεων επιβαρύνεται με προσαύξηση 1% το μήνα. Ο ιδιοκτήτης ο οποίος και θα καταβάλει το 30% του προστίμου μέχρι 31/01/2013 (παλαιές και νέες δηλώσεις) θα έχει έκπτωση 10% και θα μπορέσει να προβεί σε οποιαδήποτε δικαιοπραξία (μεταβίβαση, γονική παροχή κλπ) καθώς και έκδοση διοικητικής πράξης. Το πρόστιμο συμψηφίζεται με το παράβολο που έχει ήδη πληρώσει ο ιδιοκτήτης στην πρώτη φάση. Αν το οφειλόμενο ποσό είναι έως 400 ευρώ, τότε καταβάλλεται εφάπαξ.
Αυθαίρετα που δεν θα δηλωθούν κρίνονται κατεδαφιστέα και επιβαρύνονται με πρόστιμο ανέγερσης ίσο με το 30% της τιμής ζώνης. Θα πληρώσουν επίσης 5% του προστίμου για κάθε χρόνο που μεσολαβεί από την ανέγερση ώς την κατεδάφιση του κτίσματος.

5. Οι λύσεις που έχετε για να πληρώσετε για το αυθαίρετό σας
Σε ότι αφορά στην πληρωμή και τον τρόπο που μπορείτε να πληρώσετε αυτή την οφειλή σας μπορείτε να καταβάλλετε ολόκληρο το ποσό εφάπαξ. Με αυτό τον τρόπο θα εξασφαλίσετε έκπτωση 20% επί του προστίμου. Επίσης μπορείτε να πληρώσετε ολόκληρο το ποσό εφάπαξ αλλά μέσω της πιστωτικής σας κάρτας. Το συγκεκριμένο ποσό θα μπορέσετε να το πληρώσετε από 6 έως και 12 άτοκες δόσεις ανάλογα με την τράπεζα με την οποία συνεργάζεστε. Οι Τράπεζες μπροστά στα πρόσφατα έκτακτα οικονομικά μέτρα προσφέρουν μια οικονομική "ανάσα" αποκλειστικά για τους πελάτες τους. Μια άλλη λύση είναι να πληρώσετε ολόκληρο το ποσό εφάπαξ μέσω ενός δανείου που χορηγούν οι τράπεζες για να αποπληρωθούν τα πρόστιμα των αυθαιρέτων. Τα δάνεια αυτά έχουν τόκο, για αυτό θα πρέπει να φροντίσετε η διάρκεια του δανείου να μην ξεπεράσει τους 18 μήνες. Άλλη λύση είναι να πληρώσετε το ποσό στις 48 δόσεις που σας κάνει η πολεοδομία. Ή να πληρώσετε το 30% του προστίμου μπροστά και να εξασφαλίσετε έκπτωση 10%. Ακόμη μπορεί να πληρώσετε το 30% τοις μετρητοίς αλλά μέσω πιστωτικής κάρτας.

Παραδείγματα υπολογισμού προστίμων

• Μη νόμιμη κατασκευή ΕΚΤΟΣ σχεδίου: Α' κατοικία με οικοδομική άδεια 100τμ, με επιτρεπόμενη δόμηση 200τμ, όπου έγινε υπέρβαση: α) 40τμ (δωμάτιο), β) 20τμ ημιυπαίθριος που μετετράπη σε δωμάτιο και γ) 40τμ εξώστες ή ασκεπείς υπαίθριοι χώροι (veranda). Καταβολή παράβολου (για 60τμ α' κατοικίας) 500 ευρώ. Βάσει της παραγράφου 2 του άρθρου 26 του Ν4014/2011, υπάρχει υποχρέωση έκδοσης οικοδομικής άδειας για τα α), β) και γ) σε διάστημα τριών ετών, καθ' ότι οι υπερβάσεις είναι σύμφωνες με τις διατάξεις περί δόμησης εκτός σχεδίου. Συνολική οφειλή: παράβολο 500 ευρώ
• Μη νόμιμη κατασκευή ΕΝΤΟΣ σχεδίου: Α' κατοικία με οικοδομική άδεια, οριζόντια ιδιοκτησία 100τμ, όπου έγινε υπέρβαση δόμησης 30τμ, σε ΤΖ 1500 ευρώ. α. Εάν είναι νομιμοποιήσιμο τότε καταβάλλεται παράβολο των 500 ευρώ και υποχρεούται ο ιδιοκτήτης να εκδώσει άδεια νομιμοποίησης μέσα σε τρία (3) έτη. β. Εάν δεν είναι νομιμοποιήσιμο: Καταβολή παραβόλου: 500 ευρώ. Ειδικό πρόστιμο: 30τμ Χ 1500Τ.Ζ. Χ 0,15 Χ 0,4 (α' κατοικία) Χ 1 (υπέρβαση δόμησης<50%) = 2.700 ευρώ. Συνολική οφειλή: παράβολο 500 ευρώ και ειδικό πρόστιμο 2.700 ευρώ (- παράβολο) = 2.200 ευρώ
• Β' κατοικία με οικοδομική άδεια 150τμ που επεκτάθηκε κατά 60τμ στο δώμα (επιπλέον όροφος) αποδεδειγμένα το 1995, καθ ́ υπέρβαση του μεγίστου ύψους της περιοχής σε ΤΖ 1500 ευρώ. Καταβολή παραβόλου: 1000 ευρώ. Ειδικό πρόστιμο: 60τμ Χ 1500Τ.Ζ. Χ 0,15 Χ 0,6 (άλλη κατοικία με ΤΖ >1000 ευρώ) Χ 1 (υπέρβαση δόμησης<50%) Χ 1,4 (υπέρβαση υψους>20%) Χ 0,8 (παλαιότητα) = 9.072 ευρώ. Συνολική οφειλή: παράβολο 1000 ευρώ και ειδικό πρόστιμο 9.072 ευρώ (-παράβολο) = 8.072 ευρώ.

• Facebook